Opublikowano Dodaj komentarz

Nowe spojrzenie na Spartę

 

Spartę znamy powszechnie jako mocno zmilitaryzowanego rywala „oświeconych” Aten. Znamy ją dzięki wojskowym dokonaniom Spartan – a szczególnie dzięki bohaterskiej obronie Przesmyku Termopilskiego pod wodzą króla Leonidasa w 480 roku p.n.e. Mamy w pamięci popularne, literackie wyobrażenia społeczeństwa spartańskiego jako wspólnoty brutalnej, hołdującej bezmyślnej dyscyplinie, kładącej nacisk na surowe ćwiczenia fizyczne, pozbawionej wrażliwości artystycznej i dokonań intelektualnych, a nawet – po prostu – niepiśmiennej. W rzeczywistości Sparta – inaczej mówiąc Lacedemon, jak nazywano tę krainę w starożytności – była społecznością o wiele bardziej złożoną, wspólnotą o wielu twarzach. Plutarch twierdzi, że „umiłowanie intelektu jest dla Sparty o wiele bardziej charakterystyczne niż umiłowanie ćwiczeń cielesnych”, a współczesny znawca antyku, Lindsay Wheeler, nazywa spartańskich wojowników filozofami. (Helena P. Schrader)

Interesujące? Kup książkę.

Opublikowano Dodaj komentarz

Helena P. Schrader

Czytelnikom znużonym historycznymi uproszczeniami Helena P. Schrader, autorka nagradzanych powieści historycznych, proponuje obraz dziejów oparty na pogłębionych badaniach i zrozumieniu naszej ludzkiej natury. Bohaterowie jej powieściowego świata ukazują swoje złożone charaktery, motywacje i uczucia, dzięki czemu nie tylko przeszłość ożywa, ale i współczesność zyskuje nowy wymiar.

Autorka jest absolwentką wydziału historycznego Uniwersytetu Michigan oraz wydziału dyplomacji i handlu międzynarodowego Uniwersytetu Kentucky. Doktorat uzyskała na Uniwersytecie Hamburskim na podstawie pionierskiej pracy poświęconej jednemu z przywódców antyhitlerowskiego ruchu oporu w Niemczech.

Po kilku latach działalności w sektorze prywatnym Helena została członkiem Służby Zagranicznej Stanów Zjednoczonych i pełniła funkcje dyplomatyczne w krajach Afryki i Europy. W grudniu 2018 r. przeszła w stan spoczynku.
Choć literatura nie jest jej zawodem, w ciągu ostatnich 15 lat Helena Schrader opublikowała szereg powieści, opowiadań i tekstów popularnonaukowych. Krąg jej zainteresowań literackich i historycznych obejmuje starożytną Spartę, czasy wypraw krzyżowych oraz okres II Wojny Światowej.

Pisze o tym, co lubi i co ją fascynuje, omijając książkowe mody i nie walcząc o popularność.
Przez całe życie wiele podróżuje – świat wydaje się jej ciekawy, a inni ludzie i kultury godne poznawania i opisania. Od najmłodszych lat jest entuzjastką żeglowania i jazdy konnej. Wraz z mężem Herbertem wolny czas z upodobaniem spędza w ich greckim domu w Lacedemonie, czyli dawnej Sparcie.
Chcesz wiedzieć jak pisze Helena Schrader? Kup książkę.

Opublikowano Dodaj komentarz

Leonidas. Szkoła bohaterów.

Wielcy bohaterowie, których znamy z lekcji historii, książek i filmów, wydają się postaciami wyjątkowymi od kolebki, gotowymi modelami spiżowych pomników. A przecież i oni kiedyś byli dziećmi, uczyli się zwykłych rzeczy, mieli kolegów, chodzili do szkoły. Zanim wykazali się zadziwiającą odwagą, odpowiedzialnością i poświęceniem, podejmowali powszednie zadania, doświadczali codziennych sukcesów i porażek, spotykali na swej drodze ludzi dobrych i złych.

Leonidasa, króla Sparty, znamy z opowieści o obronie Wąwozu Termopilskiego, samą Spartę zaś wspominamy, mówiąc o „spartańskich warunkach” czy „spartańskim wychowaniu”. Cóż z tych przekazów jest prawdą? Jak możemy dotrzeć do rzeczywistego obrazu postaci z tamtych czasów?

Trudno tego dokonać, gdy tematem jest epoka, o której wiadomo stosunkowo niewiele, a jej realia trzeba odtwarzać, korzystając ze skąpych relacji kronikarskich i niekompletnych odkryć archeologicznych. Trzeba snuć analogie z innymi czasami i kulturami, a nieraz polemizować z głęboko zakorzenionymi stereotypami. Tak właśnie – z historycznych ułamków – składa swój świat powieściowy Helena Schrader, autorka, której pasją jest starożytna Sparta. Z wykształcenia historyk, z zawodu dyplomata, z zamiłowania podróżniczka – Schrader przedstawia dzieciństwo i okres dorastania legendarnego bohatera spod Termopil, czyniąc go główną postacią powieści o wartkiej akcji i wciągającej fabule.

Żadna lekcja historii nie sprawi tego, co lektura tej książki – czytelnik bowiem poczuje się towarzyszem młodego Leonidasa i jego kolegów ze spartańskiej szkoły agoge, pozna bez trudu zadziwiającą społeczność Lacedemonu, w pełni zasmakuje spartańskich klimatów. A co najważniejsze – wyzwoli się ze schematycznego myślenia o historii.

Interesujące? Kup książkę.

Opublikowano Dodaj komentarz

Ponura noc Samhain

OTO WIEŚĆ DLA CIEBIE: RYK JELENIA, ŚNIEGI ZIMY, LATO JUŻ MINĘŁO.

WICHRY ZIMNE, BLADE SŁOŃCE, KRÓTKI JEGO BIEG, NA MORZU BAŁWANY.

CZERWIEŃ PAPROCI, JEJ PALCE ZŁAMANE, DZIKIE GĘSI PODNOSZĄ KRZYK.

PTAKOM ZIMNO PĘTA SKRZYDŁA, MROZY NASTAŁY – OTO MOJA WIEŚĆ.

taką to piosnkę (z XI stulecia) nuci Kolumba, bohater Kronik Iony, w ponury wieczór Samhain…

Intrygujące? Kup książkę.

Opublikowano Dodaj komentarz

Królowa, kochanka, wojowniczka

W „Kronikach Iony. Wygnaniec” ciekawi są nie tylko główni bohaterowie. Trzy kobiety – Eithene, Ama i Domelch – mają silne osobowości, są dzielne, sprytne, nieustępliwe, choć każda na swój sposób. Pierwsza z nich – wyniosła królowa, druga – towarzyszka-powiernica i trzecia – przebiegła wojowniczka. Albo inaczej: pierwsza – piękna manipulatorka, druga – wierna kochanka, trzecia – odważna dyplomatka. Każdą z nich można scharakteryzować naprawdę rozmaicie, bo to postaci barwne, wielowymiarowe, dynamiczne. Średniowieczni mężczyźni, średniowieczne kobiety – ale wszyscy jakby znajomi, wcale nieodlegli…
Chcesz lepiej poznać Szkocję i jej historię? Kup książkę.

Opublikowano Dodaj komentarz

Modlitwa świętego Kolumby na wygnaniu w Iona

Modlitwa świętego Kolumby na wygnaniu w Iona

Tak… stanąć na tej wyspie… Na ostrym urwisku

I widzieć morza ciemne rozlewisko

Najpierw ciche i nagle fale dźwigające

A o wielkich wędrówkach Bogu śpiewające

Tak, trzeba poznać przypływu wołanie

I odpływu uparte, tajemne znikanie

Widzieć jak wodorosty giną w grzywach piany

I słyszeć, że z Irlandii zostałem wygnany…

* * *

Więc modlę się do Pana co nad światem włada

I w niebach kryształowych wśród aniołów siada

I jest Panem ciemnego odpływu wygnania

I nadzieją na rychłe przypływu witania

Więc modlę się do Pana aby znów pozwolił

Cudowną Księgę Psalmów smakować dowoli

Nakarmić głodną duszę…

I znów na kolanach

Na ziemi kraju mego chwalić pieśnią Pana

 

Z tomu: Eire. Wiersze irlandzkie VI-XIX wiek. Przełożyli: Ernest Bryll, Małgorzata Goraj-Bryll,

Biblioteka Telgte, ISC s.c., Poznań 2004.

 

Tę i inne modlitwy/wiersze znajdziesz w „Kronikach Iony”.